Προειδοποίησης και Η αποζημίωση απόλυσης

This page was last updated on: 2023-12-05

Υποχρέωση της Προειδοποίησης

Από τους εργοδότες απαιτείται σύμφωνα με το νόμο να ενημερώνουν τους εργαζόμενους εγγράφως στην περίπτωση της μεμονωμένης απόλυσης και το τοπικό γραφείο του ΟΑΕΔ- δημόσια υπηρεσία απασχόλησης πρέπει να ενημερώθει εντός οκτώ ημερών. Ωστόσο, δεν προβλέπεται εκ του νόμου προθεσμία καταγγελίας σε περίπτωση εργάτη. Στην περίπτωση των εργαζομένων με μηνιαίο μισθό , ο εργοδότης μπορεί να επιλέξει να κοινοποιήσει την απόλυση και στην περίπτωση αυτή η αποζημίωση λόγω απόλυσης μειώνεται στο μισό. Η περίοδος ανακοίνωσης έχει ως εξής:

  1. καμία ειδοποίηση για λιγότερο από ένα έτος απασχόλησης
  2. προειδοποίηση ενός μηνός για ένα ή δύο χρόνια υπηρεσίας
  3. προειδοποίηση δύο μηνών για δύο έως πέντε έτη υπηρεσίας
  4. προειδοποίση τριών μηνών για πέντε έως δέκα έτη υπηρεσίας και
  5. τέσσερις μήνες προειδοποίση για 10 ή περισσότερα χρόνια υπηρεσίας

Η σύμβαση εργασίας μπορεί να προβλέπει προειδοποίση και για τις δύο πλευρές. Οι εργοδότες ή οι εργαζόμενοι μπορούν να παραιτηθούν από το δικαίωμά τους στην συμβατική προειδοποίηση ή να δέχονται την πληρωμή αντί προειδοποίησης. Ακόμη και αν αυτές οι προθεσμίες ειδοποίησης εφαρμόζονται, τόσο οι εργοδότες όσο και εργαζόμενοι μπορούν να καταγγείλουν τη σύμβαση εργασίας, χωρίς προειδοποίηση για λόγους ανάρμοστης συμπεριφοράς από το άλλο μέρος.

Και τα δύο μέρη στις συμβάσεις ορισμένου χρόνου μπορούν να καταγγείλουν τη σύμβαση, όταν υπάρχει σοβαρός λόγος για κάτι τέτοιο. Σε τέτοιες περιπτώσεις, δεν επιδικάζεται αποζημίωση στους εργαζομένους.

Βάσιμους λόγους της απόλυσης αποτελούν οι παρακάτω; βαριάς αμέλειας, την κακή απόδοση. Κανένας εργαζόμενος δεν πρέπει να απολυθεί για τους ακόλουθους λόγους: την απόλυση των γυναικών κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης της και μετά τη γέννηση του παιδιού ; απόλυσης του εργαζομένου, όταν αυτός / αυτή που εκτελεί το στρατιωτικό καθήκον; απόλυσης του εργαζομένου, όταν αυτός / αυτή σχετικά με την ετήσια άδεια και την απόλυση του μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου της Ένωσης, κατά την περίοδο των ωρών γραφείου τους.

Ο τροποποιημένος Νόμος (4611/17.5.2019) ενισχύει την προστασία των εργαζομένων με σύμβαση αορίστου χρόνου από την απόλυση χωρίς βάσιμο λόγο. Οι εργοδότες πρέπει να παράσχουν σαφείς λόγους για την καταγγελία της εργασιακής σχέσης. 

Σύμφωνα με τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα, όταν λήγει μία σύμβαση αορίστου χρόνου, ο εργαζόμενος έχει το δικαίωμα να ζητάει άδεια από την εργασία του προκειμένου να βρει άλλη δουλειά πριν από την ημερομηνία λήξης της σύμβασης. Ο απαραίτητος χρόνος της άδειας αυτής καθορίζεται κατόπιν συμφωνίας του εργαζομένου με τον εργοδότη.

Το 2017, προστέθηκαν δύο νέοι λόγοι απόλυσης για τους εργαζόμενους που προστατεύονται από τις απολύσεις επειδή είναι ιδρυτικά μέλη συνδικαλιστικών ενώσεων ή εκλέγονται στο διοικητικό συμβούλιο μιας συνδικαλιστικής ένωσης. Οι εργαζόμενοι αυτοί μπορούν τώρα να απολύονται σε περίπτωση απουσίας από την εργασία χωρίς κάποιο λόγο για περισσότερο από τρεις ημέρες (προηγουμένως η αδικαιολόγητη απουσία έπρεπε να είναι τουλάχιστον 7 ημέρες) και σε περίπτωση που διαπράξουν κλοπή ή υπεξαίρεση εναντίον του εργοδότη ή των αντιπροσώπων αυτού.

Ο νόμος του 2021 απαγορεύει τη λύση της σύμβασης εργασίας κατά τη διάρκεια των αδειών μητρότητας, πατρότητας και γονικής άδειας αλλά και των ευέλικτων ρυθμίσεων εργασίας. Σε περίπτωση απόλυσης ο εργοδότης πρέπει να γνωστοποιήσει τον λόγο. Η καταγγελία της σύμβασης εργασίας της μητέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης ή εντός 18 μηνών από τη γέννηση του παιδιού, αλλά και του πατέρα εντός έξι μηνών από τον τοκετό θεωρείται άκυρη.

Ο νέος νόμος απαγορεύει τη λύση της σύμβασης εργασίας αορίστου χρόνου από τον εργοδότη στις εξής περιπτώσεις:

με βάση το φύλο, τη φυλή, το χρώμα, τις πολιτικές, θρησκευτικές ή φιλοσοφικές πεποιθήσεις, την καταγωγή, την εθνική ή εθνοτική καταγωγή, τη σεξουαλικότητα ή τον σεξουαλικό προσανατολισμό, την ηλικία, την ταυτότητα ή τα χαρακτηριστικά φύλου, την αναπηρία ή την ιδιότητα μέλους ή μη μέλους κάποιου συνδικάτου

• ιδιότητα μέλους

• Καταγγελία της σύμβασης ως αντίδραση στην άσκηση των νόμιμων δικαιωμάτων του εργαζομένου

• Λύση σύμβασης εργασίας για μη σοβαρό λόγο

• Λόγω άσκησης δικαιωμάτων σε περίπτωση βίας και παρενόχλησης

• Ως αντίδραση στο αίτημα ή στη λήψη οποιασδήποτε άδειας ή διευθετήσεων ευέλικτου χρόνου για σκοπούς ανατροφή τέκνου.

• Των εργαζομένων που αρνούνται όρους που έχουν συμφωνηθεί συλλογικά και η άρνησή τους δεν αντίκειται στην καλή πίστη και των εργαζομένων που δεν υπέβαλαν αίτημα ρύθμισης του χρόνου εργασίας, παρόλο που τους ζητήθηκε από τον εργοδότη.

• Εργαζόμενοι που ασκούν το δικαίωμα αποσύνδεσης από την εργασία

• Πατέρας νεογέννητου παιδιού έως και 6 μηνών από τον τοκετό

Σύμφωνα με τον νόμο του 2021 καταργείται κάθε διάκριση μεταξύ εργαζομένων και ωρομίσθιων (τεχνιτών) ως προς το χρονικό όριο λήξης και καταγγελίας των συμβάσεων εργασίας. Οι εργαζόμενοι πρέπει να τυγχάνουν ίσης μεταχείρισης ως προς τη λήξη της απασχόλησης και τα επιδόματα αποζημίωσης λόγω απόλυσης.

Σε περίπτωση καταγγελίας της απασχόλησης με προηγούμενη ειδοποίηση (από τον εργοδότη) ο εργοδότης έχει το δικαίωμα να απαλλάξει τον εργαζόμενο από την υποχρέωση να εργαστεί κατά την περίοδο προειδοποίησης. Ωστόσο, σε αυτή την περίπτωση ο εργοδότης πρέπει να καταβάλει στον εργαζόμενο όλα τα ποσά των αποδοχών μέχρι και την ημερομηνία έναρξης ισχύος της καταγγελίας. Σε αυτή την περίπτωση ο εργαζόμενος μπορεί κατά τη διάρκεια της περιόδου προειδοποίησης να ενταχθεί σε άλλη επιχείρηση χωρίς να επηρεαστεί αρνητικά η καταγγελία ή το ποσό της αποζημίωσης.

Πηγή:  νόμος 2112/1920, νόμος 3833/2010 Αρθ.74 (2) Β, Ν. 3845/2010 και 3863/2010, Άρθρο 672 του Αστικού Κώδικα της Ελληνικής; Άρθρο 15 του Ν. No.1483/1984; Άρθρο 677 του Αστικού Κώδικα της Ελληνικής; νόμος αριθ.. 1264/1982; άρθρο 5 & 6 νόμου 539/45; Άρθρο 48 του Νόμου (4611/17.5.2019); Άρθρο 47-48, 65 του Νόμου περί Προστασίας της Εργασίας (Ν. 4808/2021)

 

Η αποζημίωση απόλυσης

Στην Ελλάδα, ο εργοδότης μετά την περάτωση της σύμβασης εργασίας , έχει την υποχρέωση να καταβάλλει στον εργαζόμενο την βασική αποζημίωση απόλυσης. Εάν η καταγγελία του εργαζόμενου λαμβάνει χώρα αφού έληξε η προειδοποίηση, τότε ο υπάλληλος δικαιούται το ήμισυ της αποζημίωσης απόλυσης η οποία προβλέπεται από το Νόμο 2112/1920. Εάν η καταγγελία του εργαζόμενου γίνεται χωρίς προειδοποίηση, τότε ο εργαζόμενος δικαιούται ολόκληρο το ποσό της αποζημίωσης, το οποίο θα υπολογίζεται λαμβάνοντας υπόψη την αρχαιότητα του υπάλληλου / διάρκεια της υπηρεσίας.

Η αποζημίωση απόλυσης διαφέρει για τους εργαζομένους ανάλογα αν αμείβονται σε καθημερινή ή μηνιαιά βάση. Η περίοδος αναμονής για τους εργαζόμενους που αμείβονται σε καθημερινή βάση είναι η υπηρεσία τουλάχιστον δύο μήνες και ένας έτος υπηρεσίας για υπαλλήλους με μηνιαία αμοιβή. Ενώ οι εργαζόμενοι με μηνιαίες αποδοχές δικαιούνται αποζημιώση απόλυσης και προειδοποίησης (στην περίπτωση αυτή η αποζημιώση απόλυσης μειώνεται κατά το ήμισυ), οι εργαζόμενοι που αμείβονται καθημερινά λαμβάνουν μόνο αποζημιώση απόλυσεις.

Η αποζημίωση απόλυσης για εργαζόμενους με μηνίαιες αποδοχές είναι αμοιβή του ενα μήνα για ένα έως δύο χρόνια προυπηρεσίας, αμοιβή δύο μηνών για δύο έως τέσσερα έτη προυπηρεσίας, αμοιβή τριών μηνών για τέσσερις έως έξι έτη προυπηρεσίας, αμοιβή τεσσάρων μηνών για έξι έως οκτώ έτη προυπηρεσίας, πεντάμηνη αμοιβή για οκτώ με δέκα χρόνια προυπηρεσίας, εξάμηνη αμοιβή για δέκα με έντεκα χρόνια προυπηρεσίας, επτάμηνη αμοιβή για 11 με 12 χρόνια προυπηρεσίας. Άμοιβή οκτώ μηνών για 12-13 χρόνια προυπηρεσίας και ούτω καθεξής, μέχρι που η αποζημίωση απόλυσης φθάσει τους 12 μήνες, για 16 χρόνια προυπηρεσίας. Σε περίπτωση που ο εργοδότης δώσει ειδοποίηση, όπως απαιτείται από το νόμο, η παραπάνω αποζημίωση απόλυσης μειώνεται κατά 50%. Η αποζημίωση απόλυσης παραμένει η ίδια για ατομικές ή συλλογικές απολύσεις.

Πριν από τον Νοέμβριο του 2012, τα έτη υπηρεσίας που χρησιμοποιείοταν για τον υπολογισμό των νόμιμων αποζημιώσεων απόλυσης ήταν 28 χρόνια, ωστόσο το 2012 το ανώτατο όριο μειώθηκε σε 16 έτη. Παρόλα αυτά, το προηγούμενο όριο των 28 ετών ισχύει για τους εργαζόμενους που έχουν συμπληρώσει 17 χρόνια υπηρεσίας ή περισσότερο πριν από την 12η Νοεμβρίου 2012. Δικαιούνται επιπλέον αμοιβή ενός μηνός για κάθε επιπλέον έτος από τις 17 μέχρι 28 έτη υπηρεσίας. Ωστόσο, ο μηνιαίος μισθός δεν ξεπερνά τα € 2.000. Ενας εργαζόμενος με 28 χρόνια υπηρεσίας, υπό το παλαιό καθεστώς, έχει δικαίωμα σε 12 μηνιαίους μισθούς συν 12 μισθούς έως 2000 ευρώ ο καθένας.

Στην περίπτωση των μισθωτών που αμοίβονται επί καθημερινής βάσης, η αποζημίωση απόλυσης είναι η αμοιβή πέντε (5) ημερών για δύο μήνες έως ένα έτος προυπηρεσίας,αμοιβή  επτά (7) ημερών για ένα με δύο έτη της προυπηρεσίας,  αμοιβή δεκαπέντε (15) ημερών για δύο έως πέντε έτη προυπηρεσίας,  αμοιβή τριάντα (30) ημερών για πέντε έως δέκα έτη προυπηρεσίας,  αμοιβή εξήντα (60) ημερών για δέκα με δεκαπέντε χρόνια προυπηρεσίας,  αμοιβή εκατό (100) ημερών για δεκαπέντε με είκοσι χρόνια προυπηρεσίας,  αμοιβή εκατόν είκοσι (120) ημερών για είκοσι με είκοσι πέντε χρόνια προυπηρεσίας,  αμοιβή εκατόν σαράντα πέντε (145) ημερών για είκοσι πέντε με τριάντα  χρόνια προυπηρεσίας,  και αμοιβή εκατόν εξήντα πέντε (165) ημερών για 30 και  περισσότερα χρόνια  προυπηρεσίας.

Σύμφωνα με τον νόμο 2021 καταργούνται όλες οι διακρίσεις μεταξύ εργαζομένων και ωρομίσθιων (τεχνιτών) ως προς το χρονικό όριο λήξης και καταγγελίας των συμβάσεων εργασίας. Ο νέος νόμος κατήργησε τη διάκριση αποζημίωσης μεταξύ υπαλλήλων (12 μήνες υπό οποιεσδήποτε συνθήκες). Ο Νόμος 2112/1920 (Α '67), ο Νόμος 3198/1955 (A '98) και κάθε άλλη διάταξη που διέπει την καταγγελία της σύμβασης ή της εργασιακής σχέσης των εργαζομένων εφαρμόζεται και στους τεχνίτες.

Πηγή: Άρθρο 64 του Νόμου περί Προστασίας της Εργασίας (Ν. 4808/2021)

Loading...